یونولیت چیست؟

پلی استر فشرده با نام تجاری یونولیت یا EPS شناخته میشود. محصولی بسیار سبک است که از فشرده سازی دانه های پلی استر ایجاد می شود. این محصول برای اولین بار در سال 1839 به صورت تصادفی در آلمان ایجاد شد. بیش از 95 درصد حجم این ماده را هوا و 5 درصد باقیمانده آن را پلاستیک تشکیل داده است. ذرات پلاستیکی جامد جود در این ساختار فشرده، مونومر استایرن است. EPS در دمای اتاق یک ترموپلاستیک جامد است. اما با افزایش دما میتوان آن را ذوب کرد و مجددا به حالت جامد درآورد.

بررسی کاربردهای متنوع پلی استر فشرده

دلایل استفاده از یونولیت

فومهای جامد EPS به دلایل مختلف از جمله خواص میرایی مناسب، وزن بسیار سبک و عایق حرارت بودن، کاربردهای بسیار متنوعی دارند. از این محصول میتوان برای مصارف معمولی مانند ساخت انواع جعبه های بسته بندی تا در مصارف مهم و ساختمانی استفاده کرد. امروزه بسیاری از تخته های اسفنجی نیز از EPS ساخته میشوند. در ادامه به بررسی کاربردهای مختلف EPS میپردازیم:

استفاده از یونولیت در ساختمان سازی

به دلیل اینکه پلی استر فشرده یا EPS دارای ماهیتی بی اثر است، هیچ نوع واکنش شیمیایی انجام نمیدهد. درنتیجه، هیچ نوع آفت یا مادهای مضر در آن تاثیر یا خللی ایجاد نمیکند. بنابراین، استفاده از آن در صنعت ساختمان بسیار مفید است. سلولهای موجود در این محصول بسیار فشرده و متراکم هستند. از این رو، میزان جذب آب توسط EPS بسیار اندک است. در نتیجه، هیچ نوع پوسیدگی ایجاد نمیشود.

بعلاوه، پلی استر فشرده، بسیار قوی، بادوام و سبک است. به همین دلیل، میتوان از آن برای عایق سازی نماها، دیوارها، سقف و حتی کف ساختمان استفاده نمود. به علت وزن کم میتوان از آن بعنوان ماده شناور در ساخت مارینا و پنتون نیز استفاده کرد. علاوه بر این، در ساخت راه و راه آهن نیز میتوان EPS را به عنوان پرکنندهای بسیار سبک بکار برد.

استفاده از یونولیت در ساخت جعبه های بسته بندی

تراکم و فشردگی بالا سبب شده که EPS خاصیت ضربه گیری بالایی داشته باشد. از این رو، برای حمل وسایل شکستنی بسیار مناسب است. در نتیجه، کارخانجات تولید محصولاتی مانند انواع نوشیدنی های، تجهیزات الکتریکی مانند انواع لامپ های صنعتی و خانگی، شرکت های تولید کننده لوازم کریستال و چینی، و همچنین تولیدکنندگان مواد شیمیایی و دارویی در بسته بندی محصولات خود از یونولیت استفاده میکنند. علاوه بر این، EPS عایق حرارت بوده و مقاومت بسیار خوبی در برابر رطوبت دارد. بنابراین، میتوان برای بسته بندی مواد فاسد شدنی و انواع غذاهای دریایی و سبزیجات از آنها استفاده نمود.

سایر کاربردهای یونولیت

مهمترین نکته ای که باید به آن اشاره کنیم این است که EPS مقاومت مثبتی نسبت به وزن دارد. به همین دلیل، استفاده از آن در ساخت انواع مختلف ماکت ها، اسلایدرها و … ایدهای بسیار عالی به شمار می آید. بعلاوه، خاصیت ضد ضربه بودن پلی استر فشرده و استحکام بالای آن سبب شده که بتوان از آن در ساخت صندلی کودک، انواع کلاه های محافظ دوچرخه سواری و اسکی و وسایل مشابه آن کمک گرفت.

یونولیت

نمونهای از قالبهای بسته بندی پلی استری

یکی دیگر از مزیت های پلی استر فشرده، مقاومت آن نسبت به تراکم و فشرده سازی است. به همین دلیل در مواردی مانند انبارداری که باید کالا مدت زمانی طولانی رو هم انباشته شوند، در بسته بندی از پلی استر فشرده استفاده میشود. شاید متعجب شوید که بدانید EPS حتی در کشاورزی و باغداری نیز بکار میرود. بله کاملا درست است. از پلی استر فشرده به منظور هوادهی در نهالکاری استفاده میشود.

نقاط قوت یونولیت ها

عایق حرارتی بسیار عالی
مقاومت رطوبتی بسیار بالا
دوام عالی
امکان بازیافت ساده و آسان
امکان لمینت سازی راحت آن با استفاده از رزین
تولید آسان در اندازه و اشکال مختلف
کاربرد گسترده و قابلیت استفاده در مشاغل مختلف
وزن کم و قابلیت حمل آسان
مقاومت بالا نسبت به تراکم و فشرده سازی
خاصیت ضربه گیری خوب
امکان حل آسان انواع برندها و … بر روی آن

معایب و نقاط ضعف یونولیت

عدم مقاومت در برابر انواع مختلف حلالهای آلی
عدم استفاده از آن در تولید ترکیبات حاوی فایلهای عایق مانند MPVC
اگر در ساخت آن از کلروفلوروکربن استفاده شود امکان آسیب به محیط زیست و لایه اوزون وجود دارد
اگر در رنگ آمیزی آن از رنگهای روغنی استفاده شود، قابلیت اشتعال خواهد داشت
در برخی تحقیقات اثبات شده که استفاده از پلی استر فشرده در ساخت لیوانها و ظروف یکبار مصرف و استفاده از آنها برای نوشیدن یا مصرف مواد داغ، رابطهای مستقیم با افزایش احتمال ابتلا به سرطان دارد.

قابلیت بازیافت یونولیت

این محصولا کاملا قابل بازیافت است. ماده حاصل از بازیافت EPS نوعی پلاستیک از جنس پلی استایرن است. قابلیت بازیافت این محصول به انواع مختلف پلاستیکهای قابل مصرف، EPS را به مادهای دوستدار محیط زیست تبدیل کرده است. به همین دلیل، به تازگی در جهان جنبشی برای جمعآوری و بازیافت پلی استرهای فشرده راهاندازی شده است. برای بازیافت این ماده میتوان از روشهای مختلف مانند فشرده سازی یا تراکم حرارتی استفاده کرد.

ماده حاصل از بازیافت EPS نیز در ساخت انواع بتنهای سبک، تولید محصولات غیر فومی، و همچنین در ساخت مصالح ساختمانی بکار میرود. علاوه براین، میتوان از EPS های بازیافتی در تولید کفپوش ها استفاده کرد.